Đối với người Huế, chuyện ăn uống được coi là một nghệ thuật và là một lạc thú ở đời. Ẩm thực Huế là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý chế biến, trang trí, phong cách dọn ăn, mời uống và những thói quen ăn uống nói chung của người Huế, Việt Nam.
Theo thời gian, ẩm thực và những món ăn ngon ở Huế chịu ảnh hưởng của những luồng văn hoá đến từ những cộng đồng dân cư khác nhau và những đặc thù của xứ sở nên mang những sắc thái riêng trở thành một phần của văn hóa Huế, văn hoá Việt Nam.
1. Giới thiệu về ẩm thực Huế
Huế đã từng có mấy thế kỷ là trung tâm của Đàng Trong thời chúa Nguyễn, đến thế kỷ XIX là đất kinh kỳ phồn hoa đô hội, với non một thế kỷ rưỡi làm Kinh đô nước Việt, nơi quy tụ của một triều đình với biết bao quan lại, nho sĩ. Vì thế, ngoài chốn vương triều còn có các tầng lớp quý tộc và thượng lưu, trí thức, đa số các tao nhân mặc khách đều tụ họp về đây.
Và dĩ nhiên, trong những đặc trưng văn hóa lâu đời của Huế, vốn văn hóa về ăn uống góp một phần không nhỏ trong việc hình thành nét văn hóa và phong cách con người xứ Huế.
Vì thế món ăn cũng phong phú, hội tụ được tinh hoa của các nơi khác, biến thành món ăn riêng mang bản sắc độc đáo địa phương. Món ăn Huế vừa có sang trọng, cao lương mỹ vị, vừa có món mộc mạc nhưng do khéo tay, biết chế biến, biết cách thức nêm nấu nên vẫn trở thành món ăn thi vị.
Thật là thiếu sót nếu nói nhiều về những món ăn ngon ở Huế mà không nhớ đến món ăn chay. Vì xưa nay ai cũng biết đến Huế đã từng có một thời gian dài thời các chúa Nguyễn, Phật Giáo trở thành quốc giáo. Cả một lớp quý tộc ăn chay nên các món ăn chay ở Huế rất phong phú (có khoảng 125 món). Các món ăn chay được làm cầu kỳ và ngon không kém món ăn mặn. Đối với các gia đình Phật tử ở Huế mà mời bạn bè ăn một bữa cơm chay, thì đó là một cách bày tỏ sự quý mến và trân trọng người bạn của mình lắm.
2. Món ngon xứ huế
Bánh canh Nam Phổ
Bánh canh Nam Phổ – Huế
Địa chỉ tham khảo
Quán Thúy chuyên bánh Canh Nam Phổ – 16 Phạm Hồng Thái.
Bánh canh Nam Phổ – 374 Chi Lăng.
Bún Bò Huế Ông Vọng
Cơm hến
Cơm hến Đập Đá – 1 Hàn Mặc Tử, Vỹ Dạ. Trên đường Hàn Mặc Tử cũng còn rất nhiều quá cơm hến ngon như quán Hến Tí Hon, quán O Xê…
Quán chị Nhỏ trong ngõ ngã tư Phạm Hồng Thái – Trương Định.
Quán ở số 2 Trương Định.
Quán Cháo – Bún – Cơm hến – 98 Nguyễn Huệ.
Bánh ướt thịt nướng
Nhắc đến bún thịt nướng khi đề cập đến ẩm thực Huế thì không thể bỏ qua bánh ướt thịt nướng. Nếu cảm thấy ăn thịt nướng bị “nóng miệng” thì đã có ngay bánh ướt “cấp cứu” cho bạn. Cách chế biến và thưởng thức món ăn này cũng như bún thịt nướng. Thịt nướng được quấn quanh bởi bánh ướt, thêm một ít giá (đỗ chần) và rau thơm chấm kèm nước mắm chua ngọt điểm xuyết ớt xanh, tỏi băm tạo nên vị cay nhẹ rất bắt miệng.
Bánh Ướt Thịt Nướng Huyền Anh – 52/11 Kim Long.
Bánh nậm
Bánh nậm phải gói bằng lá dong thì mới đúng hương vị bánh Huế. Nổi trên nền bột trắng đục là chút tôm thịt băm nhỏ đã được chế biến đậm đà, thơm ngon. Thưởng thức cùng bánh nậm chắc chắn phải có sự “phụ họa” của chén nước mắm Huế, thêm vài lát ớt xanh. Bạn sẽ cảm nhận ngay hương vị tuyệt vời và tất cả tinh hoa ẩm thực Huế “thu bé lại vừa bằng một… chiếc bánh (nậm)
Bánh ram ít
Bánh ram ít – Huế
Bánh Khoái
Bánh khoái đổ bằng bột gạo xay đánh sệt với nước và lòng đỏ trứng, sau đó thêm tiêu, hành, mắm, muối, tôm bóc vỏ, thịt bò (hoặc chim) nướng thái lát, mỡ thái lát nhỏ, giá sống. Khuôn bánh khoái làm bằng gang hình tròn, to bằng hai bàn tay trẻ con có cán cầm. Khi nào có khách ăn, nhà hàng mới bắc khuôn lên lò đổ bánh. Múc một muôi bột trứng đổ vào khuôn nóng đã tráng mỡ. Tiếng bột bén mỡ xèo xèo bốc lên quyến rũ, bột chín vàng rơm thì gắp một miếng thịt bò nướng, lát mỡ nhỏ, một vài con tôm, ít giá bỏ vào một nửa phần bánh, dùng đũa lật phần bánh còn lại úp lên thành hình bán nguyệt lật bánh cho vàng đều hai bên, xong bày ra đĩa.
Bánh ngon một phần nhờ nước lèo, thứ nước chấm chỉ các đầu bếp giỏi mới chế được. Ðây là bí quyết gia truyền, quyết định chất lượng, tạo nên hương vị thượng hạng của bánh khoái.
Món chay ở Huế
Ẩm thực Huế có nhiều phong cách khác nhau, được chia ra làm nhiều loại như: Ẩm thực Cung đình, ẩm thực dân gian… Trong đó còn một loại phong cách ẩm thực khá đặc biệt nơi đây đó là Ẩm thực chay. Sở dĩ ở Huế ẩm thực chay rất phát triển là do nơi đây chính là trung tâm văn hóa Phật giáo của cả nước.
Người Huế cho rằng ăn chay là lành tính, điềm đạm cho nên ai cũng muốn ăn chay để dưỡng tâm tính. Thoạt đầu ăn chay chỉ được giới hạn trong phạm vi những ngôi chùa, hoặc những gia đình theo đạo Phật, nhưng ngày nay cơm chay không còn là “di sản” của nhà chùa nữa mà nó đã lan truyền ra dân gian và trở thành một sản phẩm du lịch. Trong quá trình hội nhập và phát triển kinh tế, Huế có nhiều đổi thay nhưng tục ăn chay vẫn được lưu truyền và phổ biến rộng rãi trong phần lớn cư dân Huế.
3. Những món ăn vặt ngon ở huế
Những món ăn vặt tại Huế luôn là sự thu hút đối với những ai đã và đang du lịch tại Huế, vì chính là món ăn vặt nên có vị đặc biệt riêng ngon theo kiểu ăn vặt nhưng vẫn giữ được hương vị riêng của Huế.
Các món chè Huế
Chè Huế là món ăn vặt đường phố thuộc một trong mười món ăn vặt ngon nhất ở Huế. Chè Huế kể ra cũng phải hơn 20 loại, sự kết hợp của nhiều loại đậu – thạch – bột…đa số các món chè đều cho thêm nước cốt dừa nhằm tăng độ thơm ngon béo ngậy.
Các loại chè được yêu thích nhất: chè thập cẩm, chè đậu xanh, chè khoai môn, chè đậu đỏ, chè đậu xanh, chè chuối,…và cũng phải kể đến các món chè gây ấn tượng mạnh với mỗi du khách là: Chè nhãn hạt sen, chè bột lọc heo quay, chè trôi nước…
Bánh ép dẻo
Bánh ép dẻo là loại bánh phù hợp với mọi lứa tuổi, loại bánh này được làm chủ yếu từ bột lọc, ép không quá khô để vẫn giữ độ deo dai, dễ cuốn dễ kết hợp với rau sống, đô chua ngọt, dưa leo…Có nhiều loại bánh ép cho bạn lựa chọn mỗi khi đến quán: ép dẻo thịt, ép dẻo trứng, ép dẻo tôm, ép kẹp…kết hợp kèm theo để tăng thêm độ ngon đó chính là nước mắm, tương ớt. Mách nhỏ để món này được ngon hơn đó là chấm càng cay ăn càng ngon.
Địa điểm cho bạn tham khảo: đường Huỳnh Thúc Kháng, Bà Triệu, Nhật Lệ, Nguyễn Công Trứ, Duy Tân, Nguyễn Khuyến,…
Bánh ép dẻo – Huế
Nem Lụi
Đậu hủ chùa Thiên Mụ
Đậu hủ chén là món ăn vặt ưa thích của rất nhiều bạn trẻ Sài Gòn, Hà Nội và cũng là của giới trẻ Huế. Giống ở trong Nam, món này được bán chủ yếu ở các gánh hàng rong. Một chén đậu hũ bao gồm miếng đậu hủ trắng trắng bùi bùi, ăn kèm với gừng giã và chan lớp nước đường lên trên.
Để thưởng thức món này ngon đúng điệu Huế thì bạn có thể đến gánh đậu hủ ở ngay chân chùa Thiên Mụ, đường Nguyễn Phúc Nguyên. Từ khoảng gần thập kỷ nay, có hai cô bán đậu hủ luôn bày hàng ra mỗi chiều và mang đến những chén đậu hủ ngon lành, ấm nóng.
Đậu hủ chùa Thiên Mụ
Quán ốc Minh Nghĩa
Đến Huế mà giới thiệu đi ăn ốc thì có vẻ lạ lẫm quá nhưng thật ra, đối với người dân Huế, đặc biệt là các bạn trẻ sành ăn, không ai là không biết đến quán ốc Minh Nghĩa trên đường Phan Bội Châu. Có nhiều du khách còn đùa rằng quán ăn vặt ở Huế này nổi tiếng đến nỗi họ tưởng đây là một trong những đặc sản của Cố đô
3. Cách nấu món bún bò Huế ngon nhất
Bún bò Huế là đặc sản đặc trưng của xứ Huế, điểm riêng tạo nên sự khác biệt của món bún này là sợi to, nước lèo có màu đỏ cam, vị cay nồng, lát thịt bò mỏng, to bản ăn kèm với rau chuối. Để nấu món bún bò Huế cần thực sự tỉ mỉ ngay từ khâu chọn đồ cũng như gia vị
Cách nấu bún bò huế thơm ngon chuẩn vị miền Trung, với gân, nạm bò, chân giò ăn cùng với nước lèo béo ngậy đặc trưng của xứ Huế sẽ làm bạn không thể quên.
Nguyên liệu nấu bún bò Huế
600g bắp bò
600g nạm bò
400g gân bò
1 cái giò heo (chọn giò trước) (khoảng 800g)
1kg xương ống hoặc xương giá
3 muỗng canh mắm ruốc Huế
6 cây sả
1 nhánh gừng nhỏ (50g)
Hành tím, tỏ
Bún, rau sống, rau chuối thái lát mỏng, rau muống chẻ…
Chả Huế (tùy thích)
Ớt, sa tế
Cách nấu bún bò Huế ngon
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Bước 2: Bước 3: Ướp thịt
Ướp tất cả thịt với 2 muỗng canh đường, 1 muỗng canh muối, ½ muỗng canh bột ngọt, 1 muỗng canh mắm ruốt (đã pha loãng), 2 muỗng canh hành tím băm, 2 muỗng canh tỏi băm, 2 muỗng canh sả băm.
Bước 4: Hầm thịt và xương:
Lưu ý: Phải đun thịt bò và heo riêng vì bắp bò dai hơn bắp heo nên thời gian đun lâu hơn và đun một ít thịt thì sẽ nhanh chín và nước trong nồi áp suất vừa đủ, không bị trào.
Bước 5: Nấu nước dùng
Phần nước hầm thịt bò và nước hầm xương đong chung, thêm nước lạnh cho vừa 5 lít nước.
Đun sôi, nêm gia vị: 3 muỗng canh nước mắm, 2 muỗng canh muối, 2 muỗng canh đường, 2 muỗng café bột ngọt, chén mắm ruốt Huế đã pha loãng. Nếm thử và điều chỉnh gia vị cho vừa khẩu vị nhà bạn.
Để nước dùng thơm và có màu đẹp: Làm nóng 2 muỗng canh dầu, phi thơm 1,5 muỗng canh sả băm, 1 muỗng canh tỏi băm. Khi sả và tỏi săn lại, thơm thì cho 2-3 muỗng canh dầu màu điều vào. Tắt bếp.
Nếu thích cay thì giai đoạn ướp thịt và giai đoạn cuối cho thêm ớt sa tế vào nồi nước dùng.
Bước 6: Trình bày
Chuẩn bị rau mùi: Cắt nhuyễn ít rau răm, hành, ngò và cắt lát mỏng hành tây.
Trụng bún qua nước sôi, xếp thịt, gân, chả, rắc ít rau mùi, chan nước dùng. Dọn kèm rau muống chẻ, bắp chuối bào, giá, rau thơm, chanh ớt… và thưởng thức bún bò Huế thôi
Lưu ý
Món Huế thường cay, mà phải cay thì mới ngon.
4. Món Huế ngon ở Sài Gòn
Ẩm thực Huế không chỉ nổi tiếng với các món ăn cung đình mà các món ăn bình dân cũng có sức hút hấp dẫn đối với rất nhiều người. Nếu bạn ở Sài Gòn nhưng lại thèm ẩm thực vùng đất cố đô thì đừng lo lắng. Ở đây có rất nhiều quán ngon với những món đặc trưng xứ Huế.
Bánh bèo Cao Bá Nhạ
Bánh canh Nam Phổ quán O Xuân
Nam Giao Quán
Quán Ruốc
5. Nhà hàng món Huế ngon tại Hà Nội
Tại Hà Nội, việc tìm một nhà hàng món Huế không khó, nhưng không phải quán nào cũng giữ được đúng hương vị của ẩm thực Cố Đô. Cùng Gonatour tìm hiểu một số nhà hàng món Huế ngon tại Hà Nội.
Ngự Uyển – Bún bò Huế
Huế ngon
Nét Huế
Ai qua Huế một lần thôi, Mang đi từ Huế ngọt lời nhớ thương. Xứ Huế nồng nàn với sông Hương, núi Ngự, dịu dàng đằm thắm với con người nơi đây. Không thể quên, xứ Huế níu kéo nỗi nhớ người đi bằng hương vị món ăn thuần khiết đậm đà. Không biết có phải ông trời cho Huế một thiên nhiên có phần khắc nghiệt: mưa thì mưa mê mải, nắng thì nắng chói chang hay không mà ẩm thực nơi đây luôn mang đầy đủ phong vị chua, cay, mặn, ngọt, đắng, thơm, bùi, dẻo…
Người lữ khách một lần đến Cố Đô, sao quên được vị Huế hài hòa mà đậm chất, đồ ăn Huế cầu kỳ mà thanh khiết, đẹp mắt mà giản dị thường ngày. “Mang đi từ Huế ngọt lời nhớ thương”, nhà hàng Nét Huế đem đến cho thực khách Hà Nội chút hương vị Huế đúng điệu của mưa nắng miền Trung, của cồn Hến sông Hương. “Nét” Huế là nét đẹp, chấm phá, sự tinh túy được chắt lọc tạo nên một bức tranh thủy mặc ẩm thực vừa rất Cố Đô, vừa phù hợp với gu ăn uống người Hà Thành. Người lữ hành tưởng chừng gặp lại hương vị Huế xưa tại chính mảnh đất Hà Nội này.
Tinh Hoa Ẩm Thực Huế- Từ món ăn dân dã đến cung đình. Địa chỉ hệ thống nhà hàng Huế đáng tin cậy nhất tại Hà Nội. Đây cũng có thể coi là nhà hàng món Huế lớn nhất và được yêu thích nhất tại Hà Nội với tất cả các món đặc sản Huế hấp dẫn thực khách từ chất lượng đến cách bài trí và hương vị món ăn.
Địa chỉ: 198 Hàng Bông, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội – 024.3938.1795
43 Mai Hắc Đế, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội – 02439449769
Giờ mở cửa: 09:00 – 22:00
Nhà hàng món Huế ở Hà Nội
Vỹ Dạ – Authentic Huế Restaurant